Światowy Dzień Wirusowych Zapaleń Wątroby przypada na 28 lipca. Święto to obchodzone jest corocznie w dniu urodzin prof. Barucha Samuela Blumberga, lekarza, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za odkrycie wirusowego zapalenia wątroby typu B oraz opracowanie szczepionki przeciwko niemu. Formalnie taką datę zatwierdziła WHO w maju 2010 r. (wcześniej był 1 października) a dzień ma być przyczynkiem do podniesienia świadomości zdrowotnej społeczeństw oraz zintensyfikowania walki z WZW. Patronat merytoryczny nad obchodami World Hepatitis Day sprawuje World Hepatitis Alliance.
Wirusowe Zapalenia Wątroby – globalne zagrożenie
A problem z WZW jest poważny – Światowa Organizacja Zdrowia uznała go oprócz malarii, gruźlicy oraz HIV/AIDS jak jedne z największych zagrożeń dla rodzaju ludzkiego. Wg danych ELPA na świecie żyje ponad 500 mln osób z wirusowym zapaleniem wątroby typu B lub C. Na świecie 2/3 populacji miało kontakt tylko z samym wirusem typu B, chronicznie chorych jest 350 mln osób. Nieleczone lub niewłaściwie monitorowane zapalenie typu B i C prowadzi do zaawansowanej marskości i innych komplikacji, w tym raka wątroby i niewydolności organu. Podczas, gdy większość uwagi światowej opinii publicznej zwrócone jest na ograniczenie epidemii HIV/AIDS około 1,5 miliona ludzi umiera szybciej z powodu zapaleń wątroby niż na HIV/AIDS.
W Polsce mamy do czynienia z sytuacją jeszcze bardziej zatrważającą: wirusem B zakażonych jest ponad pół miliona osób, wirusem typu C ok. 700 tysięcy, z czego większość nie zdaje sobie sprawy, że ma HCV oraz że może zarażać innych. Dotychczas zdiagnozowano wirusa typu C u około 50 tys. Osób. Reszta żyje w groźnej nieświadomości i zagrożeniu życia swojego i otoczenia. Jeszcze gorzej jest z wiedzą dotyczącą wirusów wątroby i wywoływanych przez zapalenia. Polacy nie odróżniają poszczególnych wirusów, nie znają profilaktyki oraz nie wiedzą jak mogą się wirusem zarazić. Niezbędna jest zakrojona na szeroką skalę akcja informacyjna w celu wyedukowania oraz uświadomienia Polaków.
Małpki nie mówią, nie widzą i nie słyszą !
Światowe dni Wirusowych Zapaleń Wątroby odbywają się pod patronatem World Hepatitis Alliance, organizacji pozarządowej skupiającej środowiska zainteresowane problematyką WZW. Są to 150 grup pacjentów, organizacji pozarządowych z ponad 60 różnych krajów świata. Ta organizacja o charakterze globalnym stawia za cel reprezentowanie interesów i zdrowia pół miliarda chorych na WZW ludzi, dąży we współpracy z WHO do prewencji i wyeliminowania z ziemi wirusów zapalenie wątroby. Pragnie wzmocnić głos pacjentów, ułatwić ich leczenie, wpłynąć na opracowanie strategi walki z WZW oraz uświadamiać i edukować społeczeństwa w poszczególnych krajach. Maskotką symbolem Światowych Dni Wirusowego Zapalenia Wątroby są trzy małpki obrazujące zachowywanie się większości ludzi wobec WZW.
Te małpki to:
MIZARU – zakrywająca oczy i nie widząca zła;
KIKAZARU – zatykająca uszy i nie słysząca zła;
IWAZARU – zamykająca usta i przez to niemówiąca.
Małpki nie słyszą, nie widzą i nie mówią symbolizując tym samym, że o WZW nie chce się słyszeć, nie chce się widzieć i nie chce się mówić. Panuje swoista zmowa milczenia a celem akcji jest zmiana takiego nastawienia. Żeby zacząć dostrzegać problem (see no evil – czy choroby nie ma jeśli jej nie widzimy ?), żeby zacząć słuchać i poznawać zagrożenie jakie niosą wirusowe zapalenie wątroby (hear no evil) a przede wszystkim żeby zacząć mówić o WZW (speak no evil). Taki motyw został wybrany, żeby podkreśli jak się ignoruje wirusowe zapalenie wątroby w skali globalnej.
W 2012 r. zapoczątkowano akcję bicia rekordów Guinnessa polegającego na tym, żeby zgromadzić jak największą liczbę ludzi wykonujących gesty trzech małpek: zakrywających sobie oczy, uszy i usta o dwunastej w południe czasu lokalnego. Zeszły rok zakończył się sukcesem, z tego roku jeszcze nie znamy danych.
Fundacja Gwiazda Nadziei – obchody Dnia WZW w Warszawie
Z okazji Światowego Dnia WZW Fundacja Gwiazda Nadziei we współpracy z World Hepatitis Alliance postanowiła przeprowadzić akcję informacyjną oraz bezpłatne badania w kierunku anty-HCV oraz antyHbsAg wykrywających obecność wirusa HCV oraz HBC w centrum handlowym Blue City w Warszawie. Do akcji włączyli się członkowie Koalicji Hepatologicznej: Fundacja Transplantacja OK, Stowarzyszenie SOS-WZW oraz Stowarzyszenie Pomocy Chorym Dzieciom LIVER.
„Akcja ta i wpisanie jej do księgi rekordów Guinnessa ma przypominać opinii publicznej o konieczności porzucenia biernej postawy wobec problemu wirusowych zapaleń wątroby. Chcemy, żeby nasz apel dotarł zarówno do wszystkich osób zakażonych lub narażonych na zakażenie, jak i do decydentów, którzy mogliby robić dużo więcej, jeśli chodzi o walkę z WZW. Musimy przełamać milczenie wokół tego problemu i pokazać jak wielu z nas uważa te sprawy za ważne. Chodzi o zdrowie i życie tysięcy osób” – skomentowała Pani Prezes Fundacji Basia Pepke.
W ciągu kilku godzin zachęcono do przeprowadzenia badań na obecność wirusów ponad 350 osób. Do bezpłatnych badań namawiali również Marta i Sławomir Janus, którzy kolportując broszurki informacyjne zachęcali, aby skorzystać z okazji i być świadomy, czy jest się zarażonym. Akcja zakończyła się o 18, nasza ekipa czuła się zmęczona ale i zadowolona z dobrze wykonanego zadania.
Wirusowe Zapalenia Wątroby to problem o charakterze globalnym, niosącym wielkie zagrożenie dla zdrowia wielu ludzi. W Polsce problem stanowi niewłaściwe leczenie (WZW typu B), utrudniony dostęp do lekarza, niewystarczająca wiedza zarażonych a przede wszystkim brak badań wykrywających zarażenie o charakterze powszechnym. W momencie, gdy 90% z HCV nie wie, że jest potencjalnie zagrożeniem dla innych oraz że choroba może spowodować poważne komplikacje (ze śmiercią łącznie) to akcja bezpłatnych badań mających na celu wykrycie nosicieli i chorych jest najbardziej uzasadniona. Czy nie lepiej jest zapobiegać niż później leczyć ? Kwestia jest poważna ponieważ dotyczy ponad miliona osób !
Inną kwestią jest stan wiedzy Polaków, którzy nie rozróżniają poszczególnych typów wirusowych zapaleń wątroby, nie wiedzą jak się można zarazić i jak zapobiegać. Jest wielka potrzeba, aby uświadamiać i edukować społeczeństwo. Dlatego Stowarzyszenie Pomocy Chorym Dzieciom tak chętnie się zaangażowało w akcję zorganizowaną przez Koalicjanta i służyło pomocą.
Ze swej strony chcielibyśmy podziękować Fundacji Gwiazda Nadziei za posiłki, pobyt i przyjacielską atmosferę, która panowała w trakcie akcji. Cieszymy się, że mogliśmy się włączyć w to przedsięwzięcie, które służyło realizacji naszych wspólnych celów.
Zarząd Stowarzyszenia LIVER
Marta i Sławek Janus